I want my Marbles back!

Dear Sir/Madam,
«You must understand what the Parthenon Marbles mean to us. They are our pride. They are our sacrifices. They are our noblest symbol of excellence. They are a tribute to the democratic philosophy. They are our aspirations and our name . They are the essence of Greekness». Melina Mercouri, speech in Oxford Union, 1986.

The ancient sculptures of Parthenon, which today are exposed in London’s British Museum, consist an important part of the Athens Parthenon; a major and symbolic landmark of the Western civilization. Moreover, some of the sculptures themselves are essential not only for the external appearance, but also for the static suffiency of the ancient building, according to recent restoration works on the Acropolis.

Since the decade of 1980s, when the then Greek Minister of Culture Melina Mercouri had demonstrated the demand for the repatriation of the marbles, the various administrations of the British Museum continue to deny any proposal for dialogue on this matter. Nevertheless, there are specific arguments which enpower the support for the restoration of the Parthenon Marbles back in Greece:
first, because in Greece the sculptures will be exposed near the Parthenon facing the Acropolis and therefore giving to the visitor the opportunity to have a more concrete idea of the whole ancient monument,
second, because the Parthenon Marbles consist an integral part of the monument-landmark of the Greek classical civilization. The repatriation of the marbles would support the idea of Parthenon’s complete design and its architecture will be restored,
third, because the New Acropolis Museum is now complete – and therefore the Parthenon Marbles could be exposed and presented there, with equal and even bigger safety than in the British Museum.

During the ages of Lord Elgin, Britain was a world imperial power and Greece just a part of the then Ottoman Empire. Today, 200 years later, the two countries are two developed democratic European Union members, having co-operation in most fields. There has been a big change since then. In the name of Justice and Morality, in the name of appreciation for the world cultural heritage, we call the British government and the administration of the British Museum to work towards the restoration of the Parthenon Marbles. Such an action would, indeed, honour the name and history of the United Kingdom

Sincerely,

Nikos Lagadinos, https://diktyon.wordpress.com

• To παραπάνω κείμενο το βρήκα στο blog parthenon-sculptures.blogspot.com,
• Πρώτα «πέρασα» από το ιστολόγιοι του υπερδραστήριου και αεικίνητου Γιώργου Κρόγια http://krogias.blogspot.com/

 

ΤΟ ΝΕΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ ΕΘΝΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ. Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ

• ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ

• Το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης δεν είναι απλώς ένα ειδικό οικοδομικό έργο. Η κατασκευή συνδέεται άμεσα με το θέμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα και με τη στρατηγική που χαράχθηκε και εφαρμόζεται για το θέμα αυτό από τη Μελίνα Μερκούρη ως Υπουργό Πολιτισμού. Το θέμα τέθηκε από την ίδια για πρώτη φορά στην Διάσκεψη της UNESCO στο Μεξικό το 1982. Η κυβέρνηση της Ν.Δ. συνειδητοποίησε την σχέση των δύο ζητημάτων (Μουσείο και διεκδίκηση γλυπτών) πολύ αργά, μόλις το καλοκαίρι του 2007 όταν ο Πρωθυπουργός σε δηλώσεις του μετά το πέρας επίσκεψής του στο Νέο Μουσείο, συνέδεσε τα δύο θέματα.

Α’ Φάση

• Η συζήτηση για την ίδρυση του Μουσείου είχε ξεκινήσει από το 1977 από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, ο οποίος είχε προκρίνει και την συγκεκριμένη θέση, το δημόσιο κτήμα Μακρυγιάννη.  Οι άλλες υποψήφιες θέσεις ήταν η θέση όπου βρίσκεται το εστιατόριο Διόνυσος και η θέση της Κοίλης. Όμως η προσπάθεια για την ανέγερση του Νέου Μουσείου Ακροπόλεως στην θέση Μακρυγιάννη, ξεκίνησε κατ’ ουσίαν από την Μελίνα Μερκούρη το 1989, και μπήκε στην τελική ευθεία 10 χρόνια μετά. Η Μελίνα ήταν αυτή που ενεργοποίησε την όλη συζήτηση και της προσέδωσε δυναμική από το 1982. Στην δεκαετία του 1980 έγιναν οι πρώτες ανασκαφικές τομές στο οικόπεδο Μακρυγιάννη και διενεργήθηκε πανελλήνιος αρχιτεκτονικός διαγωνισμός ο οποίος απέβη άγονος.

Β’ Φάση

• Το 1994-95 διενεργήθηκε από το Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη ο πρώτος Διεθνής Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός, ο οποίος αφορούσε στο κτήριο αλλά και στην επιλογή της θέσης ανάμεσα στις τρεις που αναφέρθηκαν. Το πρώτο βραβείο απενεμήθη στη μελέτη των ιταλών αρχιτεκτόνων Nicolleti – Passarelli, οι οποίοι πρότειναν και την θέση Μακρυγιάννη. Ακολούθησε η συστηματική ανασκαφική έρευνα του οικοπέδου Μακρυγιάννη η οποία απέδωσε πολύ πυκνά και πολύ σημαντικά αρχαία ερείπια. Συγκεκριμένα μία γειτονιά των Αθηνών της ύστερης αρχαιότητας και των πρώτων παλαιοχριστιανικών αιώνων, η οποία πουθενά αλλού στην πόλη δεν είχε διατηρηθεί.

• Το 1999 το Υπουργείο Πολιτισμού (υπουργός Ελ. Παπαζώη)  αποφάσισε τη μη εφαρμογή της μελέτης των Nicolleti – Passarelli λόγω των αρχαιοτήτων που αποκαλύφθηκαν.  Τον Ιούνιο 1999 συγκροτήθηκε με υπουργική απόφαση ειδική επιστημονική επιτροπή προκειμένου να γνωμοδοτήσει στην υπουργό κατά πόσον ήταν δυνατή η κατασκευή του Μουσείου στον συγκεκριμένο χώρο. Η επιτροπή εισηγήθηκε τη δυνατότητα συνύπαρξης των αρχαιοτήτων με το κτήριο του Μουσείου. Η εισήγηση της επιτροπής συζητήθηκε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (Οκτώβριος 1999) το οποίο ομοφώνως και την απεδέχθη.

Γ’ Φάση

Από τότε χρηματοδοτήθηκαν οι εξής ενέργειες:

1. Η ολοκλήρωση της εκτεταμένης ανασκαφής (περίπου 5 στρέμματα) και η απόλυτη προστασία των αρχαιοτήτων οι οποίες αποκαλύφθηκαν.
2. Αναδιοργάνωση του ΟΑΝΜΑ, τοποθετείται πρόεδρος ο καθ. και πρώην βουλευτής Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ Δ. Παντερμαλής (υπουργός Θ. Πάγκαλος).
3. Η διοργάνωση και διεξαγωγή του Διεθνούς Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού (υπουργός Θ. Πάγκαλος, Απρίλιος – Νοέμβριος 2000).
4. Ολοκλήρωση του διαγωνισμού, ορισμός διεθνούς κριτικής επιτροπής, απόδοση του πρώτου βραβείου στην πρόταση Tschumi – Φωτιάδη (υπουργός Ε. Βενιζέλος, Νοέμβριος 2000- Μάρτιος 2004).  Ολοκλήρωση της προμελέτης και της μελέτης από την ομάδα Tschumi – Φωτιάδη.  Η συνολική μελέτη εφαρμογής, καθώς και η μελέτη κατάχωσης των υποκειμένων αρχαιοτήτων εγκρίθηκαν από το ΥΠ.ΠΟ. τον Ιούνιο του 2003, ενώ με σχετική νομοθετική πράξη (Νοέμβριος 2003) επικυρώθηκε η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και η έκδοση αδείας για την ανέγερση του κτηρίου.
5. Η πραγματοποίηση των εργασιών υποθεμελίωσης από ανάδοχο που επελέγη με σχετικό διαγωνισμό.
6. Η μελέτη και επεξεργασία του Μουσειολογικού και Εκθεσιακού Προγράμματος σε συνδυασμό με την αρχιτεκτονική μελέτη.
7. Η κήρυξη και ολοκλήρωση (μαζί με τις κατεδαφίσεις) όλων των αναγκαίων απαλλοτριώσεων γειτονικών πολυκατοικιών και οικιών ώστε να δημιουργηθεί ο αναγκαίος για το Μουσείο ζωτικός χώρος.
8. Η οργάνωση -πραγματοποίηση και ολοκλήρωση του Διαγωνισμού για την ανάδειξη του αναδόχου κατασκευής του έργου (η σύμβαση υπεγράφη το Νοέμβριο του 2005 από τον Υφυπουργό Πολιτισμού κ. Π. Τατούλη).

Δικαστικά προβλήματα – Χρηματοδότηση

• Σε πρώτη φάση το έργο χρηματοδοτήθηκε από τους εθνικούς πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, αφ’ ενός μεν γιατί εκκρεμούσε η ολοκλήρωση της μελέτης και της ανασκαφής, αφ’ ετέρου δε διότι τόσο η κήρυξη και η ολοκλήρωση των μεγάλων απαλλοτριώσεων, όσο και η χωροθέτηση του Μουσείου, σε σχέση με τα αρχαιολογικά ευρήματα, είχαν προκαλέσει μεγάλο αριθμό δικών, όχι μόνον στο ΣτΕ, αλλά και στα ποινικά δικαστήρια (το σύνολο των μηνύσεων ξεπέρασε τις εκατό. Για όλες τις υποθέσεις εκδόθηκαν απαλλακτικά βουλεύματα). Πρωταγωνιστικό ρόλο στο σκέλος των ποινικών διώξεων έπαιξε ο πρώην Υφυπουργός Πολιτισμού  Π. Τατούλης, μετά από μηνυτήρια αναφορά του οποίου, ασκήθηκε ποινική δίωξη κατά του τότε και τώρα Προέδρου του ΟΑΝΜΑ, των τότε μελών του Δ.Σ. του Οργανισμού, κατά των μελών της Επιτροπής του Διεθνούς Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού, των μελών του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και στελεχών του ΥΠ.ΠΟ.

• Εξαιτίας των ανωτέρω, είχε κριθεί ότι οι ροές χρηματοδότησης έπρεπε να ελέγχονται αποκλειστικά από το Ελληνικό Δημόσιο. Παράλληλα όμως είχαν διαμορφωθεί όλες οι προϋποθέσεις και στο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, ώστε με ωριμότητα και χωρίς εκκρεμότητες ως προς τις μελέτες, τις απαλλοτριώσεις και τη χωροθέτηση, να προχωρήσει η ένταξη και χρηματοδότηση της ολοκλήρωσης του έργου στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Πολιτισμός». Μετά την επίλυση όλων των σχετικών θεμάτων, το Σεπτέμβριο του 2003 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφώνησε να χρηματοδοτήσει το έργο εντάσσοντάς το στο Γ΄ ΚΠΣ.
  

• Με αυτή την διαδικασία ξεπεράσθηκαν τα χιλιάδες τεχνητά εμπόδια, που σε μεγάλο βαθμό οφείλονταν και στην τακτική της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης, και εξασφαλίσθηκε η χρηματοδότηση του έργου την οποία χρησιμοποιεί η σημερινή κυβέρνηση. Όταν, τον Νοέμβριο 2005 ο κ. Τατούλης ως Υπουργός πλέον αναγκάσθηκε να καταθέσει στην ειδική ανακρίτρια, η οποία χειριζόταν το θέμα της μηνυτήριας αναφοράς του (Αρειος Πάγος 2002), στην ουσία αναίρεσε την αρχική του αναφορά, ομολογώντας ότι ως βουλευτής αντιπολίτευσης ήταν παραπληροφορημένος και ότι καμία καταστροφή αρχαιοτήτων δεν έχει συμβεί.